Handbók aðildarfélaga
”ÖBÍ hefur rekið öfluga baráttu í langan tíma og hægt og bítandi þokast í rétta átt og stundum verða sigrar.
Þuríður Harpa Sigurðardóttir, formaður ÖBÍ
Lög, stefnur og fleira gagnlegt
Samþykktir ÖBÍ
Í samþykktum bandalagsins (lög ÖBÍ) er meðal annars fjallað um innra skipulag, starf, sem og réttindi og skyldur aðildarfélaga.
Siðareglur ÖBÍ
Markmið siðareglna ÖBÍ er að skilgreina það viðmót í samskiptum sem okkur, fulltrúum ÖBÍ, ber að sýna við störf okkar á vegum bandalagsins. Með fulltrúum ÖBÍ er hér átt við fulltrúa í stjórn, stjórnendur, starfsfólk, fulltrúa í málefnahópum, stýrihópum og nefndum ÖBÍ auk undirverktaka sem taka að sér verkefni fyrir hönd ÖBÍ sem bandalagið ber stjórnunarlega ábyrgð á.
Forvarna- og viðbragðsáætlun ÖBÍ vegna EKKO*
Markmið áætlunarinnar er að tryggja að úrræði séu til staðar og stuðla að forvörnum og verkferlum í samræmi við siðareglur ÖBÍ, ákvæði laga og reglugerða. Áætlunin nær til allra fulltrúa ÖBÍ og er þá átt við fulltrúa í stjórn, stjórnendur, starfsfólk skrifstofu, fulltrúa í málefnahópum, stýrihópum og nefndum ÖBÍ auk undirverktaka sem taka að sér verkefni fyrir hönd ÖBÍ sem bandalagið ber stjórnunarlega ábyrgð á.
*EKKO er skammstöfun fyrir: einelti, kynbundna áreitni, kynferðislega áreitni, ofbeldi.
Sjá nánar forvarnar-og viðbragðsáætlun ÖBÍ
Persónuverndarstefna ÖBÍ
Persónuvernd skiptir ÖBÍ miklu máli. Hver einstaklingur hefur rétt á að ráða því hverjum hann treystir fyrir upplýsingum um sig. Hann á rétt á að vita hvaða upplýsingum er safnað um sig, hvers vegna það er gert, hvernig unnið er með þær, hvort þeim sé eytt eða þær varðveittar og þá hve lengi.
ÖBÍ meðhöndlar persónuupplýsingar í samræmi við lög nr. 90/2018 um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga.
Sjá nánar persónuverndarstefnu ÖBÍ
Umsagnir ÖBÍ
Árlega berast Öryrkjabandalagi Íslands fjöldi beiðna um umsagnir við frumvörp til laga og þingsályktunartillögur frá Alþingi, um mál sem á einhvern hátt tengjast málefnum fatlaðs fólks. Einnig sendir ÖBÍ athugasemdir og umsagnir til ráðuneyta, sveitarfélaga og fleiri stjórnsýslustofnana.
Lög
Eftirfarandi er listi yfir helstu lög um réttindi fatlaðs fólks:
873/148: Lög um þjónustu við fatlað fólk með langvarandi stuðningsþarfir
88/2011 – Lög um réttindagæslu fyrir fatlað fólk
40/1991: Lög um félagsþjónustu sveitarfélaga
99/2007: Lög um félagslega aðstoð
22/2006: Lög um greiðslur til foreldra langveikra eða alvarlega fatlaðra barna
88/2021: Lög um Gæða- og eftirlitsstofnun velferðarmála
85/2015: Lög um úrskurðarnefnd velferðarmála
83/2003: Lög um Ráðgjafar- og greiningarstöð
100/2007: Lög um almannatryggingar
112/2008: Lög um sjúkratryggingar
45/2015: Lög um slysatryggingar almannatrygginga
119/2013: Lög um lögfestingu Norðurlandasamnings um almannatryggingar
100/2010: Lög um umboðsmann skuldara
155/1998: Lög um Söfnunarsjóð lífeyrisréttinda
129/1997: Lög um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða
Reglugerðir
Eftirfarandi er listi yfir helstu reglugerðir um réttindi fatlaðs fólks og öryrkja.
1250/2018 – Reglugerð um notendastýrða persónulega aðstoð
1038/2018 – Reglugerð um búsetu fyrir börn með miklar þroska- og geðraskanir
1054/2010 – Reglugerð um þjónustu við fatlað fólk á heimili sínu
370/2016 – Reglugerð um húsnæðisúrræði fyrir fatlað fólk
1035/2018 – Reglugerð um biðlista, forgangsröðun og úrræði á biðtíma eftir þjónustu
972/2012 – Reglugerð um persónulega talsmenn fatlaðs fólks
973/2012 – Reglugerð um réttindagæslumenn fatlaðs fólks
971/2012 – Reglugerð um undanþágunefnd um bann við beitingu nauðungar gagnvart fötluðum einstaklingi
905/2021 – Reglugerð um uppbætur og styrki til hreyfihamlaðra einstaklinga vegna bifreiða
661/2020 – Reglugerð um framkvæmd endurhæfingarlífeyris samkvæmt lögum um félagslega aðstoð
856/2020 – Reglugerð um starfsleyfi til einkaaðila sem veita þjónustu við fatlað fólk
1200/2018 – Reglugerð um heimilisuppbót og uppbætur á lífeyri
1277/2007 – Reglugerð um greiðslur til foreldra langveikra eða alvarlega fatlaðra barna
Reglugerð um mæðra- og feðralaun. | Reglugerðir | Reglugerðasafn
Reglugerð um atvinnumál fatlaðra | Reglugerðir | Reglugerðasafn
Samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks
Samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks (SRFF) hefur það að markmiði að tryggja réttindi fatlaðs fólks til jafns við aðra. Þegar ríki verður aðili samningsins ber það skyldu til „að tryggja og stuðla að því að öll mannréttindi og grundvallarfrelsi verði í einu og öllu að veruleika fyrir allt fatlað fólk án mismununar af nokkru tagi vegna fötlunar“ sbr. 4. grein hans. Sjá nánar …
Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna
,,Heimsmarkmiðin eru framkvæmdaáætlun í þágu mannkynsins, jarðarinnar og hagsældar. Með henni er einnig leitast við að stuðla að friði um gjörvallan heim og þar með auknu frelsi. Ljóst er að útrýming fátæktar í öllum sínum myndum og umfangi, að með talinni sárafátækt, er stærsta verkefnið á heimsvísu og ófrávíkjanlegt skilyrði fyrir sjálfbærri þróun…“ Sjá nánar á un.is
